Ekspresyonizm Nedir?
Ekspresyonizm akımı doğanın olduğu gibi değil de, duyguların ve iç dünyanın ön plana çıkmış olduğu 20. Yüzyıla ait olan bir sanat akımıdır.
Akımı insanların içine gizlenmiş olan yönlerini de açığa vuran anlatım olarak nitelendirebiliriz.
Ekspresyon kelime anlamı olarak da Fransızca da anlatım anlamını taşımaktadır.
Ekspresyonizme göre şairin edindiği hedef dış dünyanın kazanmış olduğu anlamsızlığa ve ruhsuzluğa suretli bir atış yaparak anlam kazandırmaktır.
Akıma göre iyi olarak nitelendirilen bir sanatçı bir nesneyi edindiği bütün somut ilişkilerinden ayırarak, o nesneyi yalnız olarak, bireysel zihnin katışıksız bir ürünü olarak incelemelidir.
Bu yöntemi ilk olarak Almanlar kullanmıştır. 1. Dünya Savaşı’ndan sonra bu akım özellikle Alman sinema ve resminde uygulanmıştır.
Akımın öncüsü olarak Vincent Van Gogh kabul edilir. Dışavurumculuk da olarak isimlendirilen akım, empresyonizme karşıdır.
Empresyonizmde olan dış dünyadaki izlenimler değil de insanın iç dünyasında yer alan duyguların anlatılması hedeflenmiştir.
Ekspresyonizm Akımının Özellikleri
- İnsanın iç dünyasına ait olan duyguları, ruhsal durumların anlatılması esastır.
- Kendi iç dünyalarına yöneldikleri için iç gözleme büyük önem vermişlerdir.
- Dış âlem anlamsız geldiği için dış âleme ruh ve anlam kazandırmaya çalışmışlardır.
- Ekspresyonistler sanatçının asıl görevinin insanın öz derinliklerine inmek olduğunu anlatmaya çalışmışlardır. Özün kavranabilmesi için de aklın kontrolünde olmamak gerektiğini söylemişlerdir.
- Akımda çelişmelerin ruhsal durumları, bozguncu renkler ve garip biçiminde haykırışlar yer alıyor.
- Bozulan çizgi ve şekillerin, abartılı renkler ile harmanlanarak duygusal bir iz bırakılması hedeflenmiştir.
- Bu tarzdaki bir sanat eseri yorumlanırken çizgilerin ve renklerin kullanımına dikkat edilmesi gerekiyor. Sivri ve keskin bir şekilde kullanılmış olan çizgiler; kırmızı ve tonları öfkeyi ön plana çıkarmaktadır. Dairesel şekilde oluşumlar; mavi ve tonları ise sakinliği vurgulamaktadır.
Ekspresyonizm Akımının Temsilcileri
- O’Neil
- Kafka
- Eliot
- Joyce